کتابخانهٔ تخصصی دهخدا

کتابخانۀ علامه علیاکبر دهخدا (تالار مؤلفان)
بنیان این کتابخانه را مجموعۀ شخصی علامه علیاکبر دهخدا، که طبق وصیت ایشان در اختیار مؤسسۀ لغتنامۀ دهخدا قرار گرفته است، تشکیل میدهد. در زمانی که مؤسسۀ لغتنامۀ دهخدا به مجلس شورای ملی انتقال یافت، قسمتی از کتابهای خطی و چاپی به کتابخانۀ لغتنامۀ دهخدا سپرده شد و بقیه در تصرف ورثۀ آن مرحوم باقی ماند. مجلس شورای ملی نیز تعدادی کتاب خریداری کرد و در اختیار کتابخانه قرار داد.
کتابهای این کتابخانه عبارتاند از:
۱. کتابهای انتقالی از کتابخانۀ شادروان دهخدا
۲. کتابهای خریداریشده توسط مجلس شورای ملی وقت
۳. کتابهای اهدایی توسط اشخاص
۴. کتابهایی که به مرور زمان برحسب نیاز خریداری شده است.
در حال حاضر این کتابخانه شامل مجموعههای زیر است:
۱. کتابهای چاپی: مجموعۀ کتابهای چاپی فارسی و عربی کتابخانه (تا سال ۱۴۰۰) بالغ بر ۱۲۶۰۰ جلد است که بیشترشان در حوزۀ فرهنگنویسی، ادبیات و تاریخ است.
۲. کتابهای چاپسنگی: بالغ بر ۲۸۳ عنوان چاپسنگی در کتابخانۀ مؤسسه نگهداری میشود.
۳. نشریات ادواری: بخش نشریات ادواری مجموعه را عمدتاً نشریات قدیمی در حوزۀ ادبیات تشکیل میدهد.
۴. نُسَخ خطی: مجموعۀ نسخهها بالغ بر ۳۵۶ عنوان است که در تاریخ ۵/۶/۱۳۹۹ به کتابخانۀ مرکزی دانشگاه تهران جهت مرمّت و حفاظت منتقل شده است. فایل اسکنشدۀ این نسخهها در اختیار کتابخانه است که در صورت درخواست پژوهشگران به شکل سیدی تحویل ایشان میگردد.
این کتابخانه جزو کتابخانههای تخصصی زبان و ادبیات فارسی به شمار میرود و به دلیل همین ویژگی عضو نمیپذیرد. دانشجویان دانشگاه تهران با ارائۀ کارت میتوانند کتاب امانت بگیرند. ارائۀ خدمات به پژوهشگران در بخش نُسَخ خطی با پرداخت هزینه امکانپذیر است.
اهداکنندگان
بیشتر پژوهشگران و محققان برجستۀ کشور آثار خودشان را به این کتابخانه اهدا کردهاند و میکنند. شادروانان علیاصغر حکمت، احمد بیرشک، حسن احمدی گیوی و… مجموعۀ کتابهای خود را به این کتابخانه اهدا کردهاند.
کتابداران از ابتدا تا امروز
کتابخانه از ابتدای تأسیس تا امروز، کتابداران حرفهای و غیرحرفهای متعددی داشته که هرکدام در برههای از زمان به خدمترسانی و تنظیم امور کتابخانه مشغول بودهاند.
فرهنگ نیکمراد، جلال تقوی، سید مرتضی مجتبایی صومعهسرایی، رسول ابوعلیزاده، میرهاشم محدث، زهرا ربیعزاده، معصومه عبداللهی (از ۱۳۸۰ تا امروز) (سرپرست کتابخانه)
فهرست همۀ کتابهای این کتابخانه در سیستم جامع آذرسا کتابخانۀ مرکزی دانشگاه تهران موجود است.
این کتابخانه همواره آمادۀ حفظ و نگهداری نسخههای خطی و چاپی اهدایی از طرف دوستداران زبان فارسی است.