واژه‌شناسی - ۴۱

یک فنجان واژه‌شناسی - ۴۱
بهروز صفرزاده
...................................................
«طفره رفتن»
وقتی از کاری طفره می‌روید، از آن خودداری می‌کنید، چون می‌خواهید چیزی را مخفی نگه دارید یا فکر می‌کنید آن کار به ضررتان است:
وزیر از جواب دادن به برخی سؤالاتِ خبرنگاران طفره می‌رفت.
واژۀ «طفره» در عربی به معنیِ جهش، جَست، و پَرِش است. مثلاً حالتی را در نظر بگیرید که اسب از روی مانع می‌پرد یا جَست می‌زند.
«طفره» در متونِ کهنِ فارسی هم به این معنیِ فیزیکی به کار رفته و بعدها کم‌کم معنیِ مَجازی یافته‌است.
پس وقتی از کاری طفره می‌روید، خودتان را دونده‌ای تجسم کنید که از روی مانع می‌پرد تا با آن برخورد نکند.
حالا متوجه شدید که چرا واژۀ «طفره» را با فعلِ «رفتن» به کار می‌بریم.
...................................................
پی‌نوشت: «یک فنجان واژه‌شناسی» سلسله یادداشت‌هایی است که به کالبدشکافیِ برخی واژه‌های رایج در فارسی می‌پردازد و چند و چونِ پیدایش و تحولِ آن‌ها را می‌کاود. این یادداشت‌ها را آقای بهروز صفرزاده، از اعضای هیئتِ مؤلفانِ مؤسسهٔ لغت‌نامهٔ دهخدا، نوشته و هر هفته یکی از آن‌ها در وب‌گاه و شبکه‌های اجتماعیِ مؤسسهٔ لغت‌نامهٔ دهخدا منتشر می‌شود. امیدواریم هر فنجان از این واژه‌شناسی به کامتان گوارا باشد.